آب تهران در شرایط هشدار
به گزارش بهترین وبلاگ، سه سال است فاضلاب یک شهرک صنعتی بزرگ در نزدیکی تهران در طبیعت رها می گردد. روزی 1200 مترمکعب فاضلاب دارای آلودگی های بسیار مضر صنعتی از 120 واحد صنعتی شهرک مامونیه به طبیعت وارد می گردد. این فاضلاب مربوط به شهرک صنعتی مامونیه واقع در زرندیه است. وقتی از فاضلاب صنعتی صحبت می کنیم یعنی خطر ابتلا به سرطان و بروز سکته قلبی و مغزی.
به گزارش هم میهن، مدیر ایمنی، بهداشت و شهرک های صنعتی استان مرکزی وجود این فاضلاب خانه بزرگ را تایید می نماید. شرکت طبیعت به عنوان بزرگ ترین واحد صنعتی این شهرک، وجود این فاضلاب را به عملکرد مسئولان شهرک نسبت می دهد، نماینده شرکت شهرک های صنعتی در مامونیه خود را مبرا می داند و می گوید فقط یک ماه است این سمت به او محول شده و نهایتا مدیرعامل شرکت خدماتی شهرک صنعتی مامونیه حاضر به صحبت نمی گردد و از پاسخ دادن شانه خالی می نماید.
مامونیه یک ساعت و نیم از تهران فاصله دارد و آلودگی آن آبخوان های زیرزمینی را آلوده می نماید. وجود صنایع غذایی با آلایندگی بالا، واحد های روغن کشی با پسماند های روغنی و چرب، واحد های اسیدی و نفتی با آلودگی های صنعتی خطرناک، فاضلابی لجن مانند را فراوری می نمایند که مستقیم به خارج از شهرک رفته و در طبیعت رها می گردد.
اولین خروجی خاکی جاده مامونیه به تصفیه خانه شهرک می رسد. در یک جایی پشت یک خاکریز که ماشین رو نیست و 600 متر باید پیاده رفت؛ محوطه وسیعی را سیاهی پوشانده. دو لاگون موجود مثل دریاچه ای، اما پر از فاضلاب خودنمایی می نماید.
فاضلاب به گودال ها اکتفا نکرده و راه کشیده و مثل رود جاری شده. ماشین انتظامات شهرک آن دور و بر می چرخد، اما ما را که تا پایین خاکریز خود را رسانده ایم نمی بیند و می رود. آن وقت امکان عکاسی از دریاچه فاضلاب فراهم می گردد.
از نگرانی سر رسیدن عوامل وابسته به شهرک مجبور می شویم سریع بازگردیم. ماشین را جایی وسط دشت و 600 متر آن طرف تر رها کردیم و همین ممکن است توجه شان را جلب کند و اجازه تهیه گزارش ندهند. چوپانی گوسفندانش را در محوطه می چراند و این آب هم حتما به تن و جان دام ها می نشیند. دام هایی که قرار است در فروشگاه ها نصیب من و شما گردد.
وقتی شهرک مامونیه ابتدای دهه 90 ایجاد شد؛ برای تصفیه فاضلاب آن یک تصفیه خانه با ظرفیت 700 مترمکعب تدارک دیده شد. سال 1393 تصفیه خانه این شهرک جوابگوی فاضلاب فراوری شده واحد های صنعتی مستقر بود. اما از نیمه دهه 90 ایجاد واحد های صنعتی در این شهرک شتاب گرفت و فراوری فاضلاب تا سال 1398 به بیش از ظرفیت تصفیه خانه رسید.
در همه این سال ها که شهرک داشت بزرگ و بزگ تر می شد؛ هیچ برنامه ای برای ساخت تصفیه خانه دوم تدارک دیده نشد. وقتی در سال 1398 فاضلاب بالا زد؛ مناقصات برای احداث تصفیه خانه دوم روی برد رفت، اما برنده اول 2 سال تمام شهرک را سر کار گذاشت و تصفیه خانه نساخت. الان که سه سال است از اور لود شدن تصفیه خانه می گذرد هنوز سازنده ای پیدا نشده و فاضلاب ها به محیط می ریزد.
چه کسی اجازه توسعه شهرک را بدون ایجاد زیرساخت فاضلاب داد؟ پاسخ به این پرسش را از کسی نخواهید شنید. زمان احداث گویا هیچ کسی به فاضلابی که قرار بود فراوری گردد فکر نکرده. نه واحد هایی که قرار بوده آنجا مستقر شوند و نه مسئولانی که از توسعه این شهرک شادمان بودند.
شهرک مامونیه از واحد های صنعتی هم شارژ ماهیانه می گیرد هم فاضلاب بها برای ارائه خدمات در شبکه فاضلاب. اما هیچ یک ازافرادی که سمتی در مامونیه دارند به ما پاسخی درباره نحوه هزینه کرد این پول ها نمی دهند.
تصفیه خانه ای که 700 متر مکعب در روز ظرفیت داشت هم با رسوب لجن ظرفیتش تا 500 مترمکعب کم شده. در این شرایط ورودی فاضلاب به 1200 تا 1300 متر مکعب در روز رسیده.
اینکه فاضلاب 500 مترمکعب ظرفیت دارد به این معنا نیست که این اندازه از فاضلاب شهرک تصفیه می گردد. در واقع همه فاضلاب ورودی وارد تصفیه خانه می گردد، اما به دلیل حجم بالای فاضلاب ورودی عملا تصفیه ای انجام نشده و مستقیم به بیرون از تصفیه خانه ریخته می گردد.
برای اینکه تماس این فاضلاب با آب های زیرزمینی کم گردد، لاگون آب بندی شده ای بیرون از تصفیه خانه ایجاد شده که فاضلاب درون آن ها رها گردد. اما آنالیز کارشناسی وجود ندارد که اندازه نفوذ فاضلاب از این لاگون ها به آب های زیرزمینی را آنالیز کند. با توجه به اینکه چاه پایشی در منطقه وجود ندارد بنابراین نمی توان مطمئن بود که چه اندازه از این فاضلاب به سفره آبخوان منطقه نفوذ می نماید. غیر از سفره آب زیرزمینی سطح وسیعی از اراضی هم آغشته به فاضلاب است. عکس هوایی از منطقه، بزرگی سطحی که آلوده شده را می تواند نشان دهد.
واحد ها زیر بار پیش تصفیه نمی فرایند
با مدیر ایمنی، بهداشت و شهرک های صنعتی استان مرکزی که صحبت می کنیم می گوید: یکی از وظایف واحد های مستقر در شهرک این است که فاضلاب خود را پیش تصفیه نمایند و با آلودگی پایین تر وارد شبکه فاضلاب نمایند، اما این کار از سوی اغلب واحد ها انجام نمی گردد.
صنایعی که در شهرک مستقر هستند مطابق صفحه 5 ضمیمه قرارداد باید کیفیت آب خروجی را به یک کیفیت استاندارد برسانند. هر واحد صنعتی که احداث می گردد باید پیش تصفیه کند و اندازه آلودگی را به حدود مجاز یعنی COD 2000 و BOD 1000 برساند و بعد به شبکه فاضلاب تحویل دهد.
ولی واحد های صنعتی شهرک این پیش تصفیه را عموما انجام نمی دهند و فاضلاب را با آلودگی زیاد وارد شبکه می نمایند که هم برای تجهیزات شبکه ایجاد مشکل می نماید و هم خطرات زیست محیطی بوجود می آورد.
کارخانه های شیمیایی و روغن خوراکی، فاضلاب بسیار آلاینده ای دارند. روغن های وارد شده به شبکه فاضلاب باعث رسوب و تجمع لجن و آلودگی بسیار می گردد. آلودگی های فاضلاب رها شده چندین برابر حد مجاز است و این آلودگی برای آبیاری مزارع، دامداری های منطقه و شبکه آب های زیرزمینی خطرات جبران ناپذیری به همراه دارد.
بعضی واحد های صنعتی می گویند هرماه فاضلاب بها می دهند. شرکت طبیعت می گوید هر ماه به جز مبلغ شارژ، 130 میلیون تومان فاضلاب بها می دهند، اما شهرک، خدماتی برای شبکه فاضلاب ارائه نمی دهد.
شرکت شهرک های صنعتی ساخت تصفیه خانه را پیش نمی برد، واحد ها دغدغه ای برای تصفیه فاضلابشان ندارند و شرکت خدماتی شهرک کاری برای تصفیه فاضلاب نمی نماید. در مصاحبه با مسئولان هر بخش کوشش کردیم دلایلشان برای این بی توجهی را پیگیری و دلیل ورود سه ساله فاضلاب به طبیعت را آنالیز کنیم. در بین افرادی که با آن ها تماس گرفته ایم ابوالفضل فرزانه مدیرعامل شرکت خدماتی شهرک مامونیه حاضر به پاسخگویی نشد.
منبع: فرارو