تفکر انتقادی چیست و چطور باید آن را تقویت کنیم؟ - بهترین وبلاگ

به گزارش بهترین وبلاگ، تفکر نقادانه یا تفکر انتقادی به فرایندی گفته می شود که طی آن اطلاعات را بررسی می کنید تا بتوانید بهترین جواب برای پاسخ به سؤال و یا حل مشکل را پیدا کنید. از طریق اتکا به تجربیات، منطق، مشاهده و ارتباط با دیگران، شما می توانید تصمیم هایی عقلانی و سنجیده بگیرید که با راهکارهایی مثبت همراه باشند.

در این مقاله سعی می کنیم تا به شما کمک کنیم مهارت تفکر نقادانه خود در محیط های کاری را بهبود ببخشید و تبدیل به کارمند مؤثرتری شوید.

چرا تفکر انتقادی اهمیت دارد؟

سازمان ها همیشه به تفکر نقادانه بها داده و از آن استقبال می کنند، چراکه آن ها همیشه به افرادی نیاز دارند که بتوانند راه چارههایی سنجیده تر ارائه کنند. به طور دقیق تر، تفکر نقادانه در محل کار به شما کمک می کند تا:

• تصمیم گیری بهتری داشته باشید. اعتبار یک بحث و اثرات احتمالی آن را ارزیابی کنید.
• دیدگاه های خودتان در مورد یک موضوع را شکل داده و اعتماد به نفس و اخلاقیات شخصی خودتان را شکل دهید.
• در سطح عمیق تر، بنیادی تر و مفهومی تری با همکاران و مدیران خودتان ارتباط برقرار کنید و رابطه های کاری قوی تری بسازید.
• کار خود را ارزیابی کرده و روش هایی برای بهبود کیفیت و بهره وری خودتان ارائه کنید.
• مهارت درک مطلب بهتری هم در زمینه مطالعه هم در مکالمات پیدا کنید.

مراحل تفکر نقادانه

مشکل و یا سؤال خود را شناسایی کنید. مشکل و یا سؤال مورد نظر را باید دقیق و با جزئیات مشخص کنید.

اطلاعات را جمع آوری و دسته بندی کنید. منابع اطلاعی متنوعی پیدا کنید که دیدگاه ها و نقطه نظرات مختلفی درباره مسئله موردنظر دارند. این کار به شما اجازه می دهد که اطلاعات را بدو جانب داری و حمایت از دیدگاه اولیه خودتان انتخاب کنید.

داده ها و منابع خود را بررسی کنید. اعتبار و قابلیت اطمینان کردن به منابع اطلاعاتی خودتان را بسنجید. روش های جمع آوری اطلاعات خودتان را به دید شک، تردید و جانداری نگاه کنید. اگر چنین مسئله ای داشتند، در استفاده از آن ها تنونظر داشته باشید.

اهمیت داده ها را پیدا کنید. مشخص کنید که کدام بخش از اطلاعات بیشترین اهمیت را برای مشکل و یا سؤال شما دارند. در این مرحله ممکن است اطلاعات کافی برای اتخاذ یک تصمیم سنجیده و آگاهانه نداشته باشید.

تصمیم گیری کنید. در میان تمام نتیجه گیری های ممکن، موردی را انتخاب کنید که شواهد و اطلاعات شما آن را تأیید می کنند.

نتیجه گیری خود را به سایرین هم بگویید. نتیجه این فرایند و پاسخ خود به سؤال و یا مشکل را با همکاران/مدیران در میان بگذارید.

چطور تفکر انتقادی را تقویت کنیم؟

راه های مختلفی برای بهبود و تقویت مهارت تفکر انتقادی در محل کار وجود دارد که به شما کمک می کند کارمند توانمندتری باشید. در این بخش برخی از آن ها را مرور می کنیم.

1- خودآگاهی بیشتری داشته باشید

خودآگاهی بیشتر به معنای درنظر گرفتن فرایند فکری، ارزش ها، اخلاق و سایر باورهای شما است. به چه چیزی اعتقاد دارید؟ افکار شما تا چه اندازه ارزش های شما را منعکس می کند؟ به طور عینی در مورد چیزهایی که می پسندید و مواردی که نمی پسندید فکر کنید. شناخت ترجیحات فردی، نقاط قوت و ضعف و جانب داری های احتمالی به شما کمک می کند تا درک کنید چرا همیشه با رویکرد و منظر خاصی با برخی موقعیت ها برخورد می کنید.

2- فرایند فکری خود را بشناسید

شیوه خود برای دریافت و پردازش اطلاعات را شناسایی و ارزیابی کنید. برای اینکه فکر کارآمدتری در محیط کار داشته باشید، باید کاملاً درک کنید که چطور گوش می دهید، سپس تفسیر می کنید و در نهایت به اطلاعات واکنش می دهید.

متفکر انتقادی بودن به این معنا است که شما پیش داوری های خود و نحوه تأثیر آن ها بر راه چاره ها و تصمیمات را می شناسید. قبل از اینکه یک تصمیمِ کاری بگیرید، وقتی را برای بررسی فرایندهای فکری خودتان صرف کنید. این کار به شما کمک می کند تا عینی تر و دقیق تر عمل کنید.

3- آینده نگری خود را تقویت کنید

واکنش و احساس دیگران در مورد تصمیم خودتان را تصور کنید. نتایج احتمالی این تصمیم و چیزهایی که ممکن است تغییر کند (چه مثبت و چه منفی) را به خوبی شناسایی و مشخص کنید. آینده نگری نسبت به واکنش های احتمالی همکاران و محیط کاری نسبت به کار و تصمیم گیری تان به شما کمک می کند تا انتخاب درستی داشته باشید.

4- گوش دادن فعال را تمرین کنید

گوش دادن فعال یکی از اصلی و اساسی ترین عناصر تفکر نقادانه است. با دقت به صحبت های مدیران و همکاران خود گوش کنید. همدلی را تمرین کنید و سعی کنید درک بیشتری از دیدگاه های آن ها پیدا کنید. رسیدن به درک کاملی از خواسته ها، نیازها و انتظارات سایر افراد به شما کمک می کند تا واکنش مثبت نشان دهید و یک گفتگوی سازنده داشته باشید.

هوش هیجانی چیست و چطور باید آن را تقویت کنیم؟

5- سؤال بپرسید

زمانی که مطمئن نیستید، سؤال بپرسید. با چیزهایی که از قبل می دانید شروع کرده و سعی کنید تأیید بگیرید که تمام جزئیات آن ها صحیح هستند. سؤالات و مسائل مورد نظر را بپرسید. سعی کنید پاسخ هایی که دریافت می کنید را مجدداً خودتان با بیان دیگری بازگو کنید. این کار به شما کمک می کند تا مطمئن شوید آن ها را دقیق و صحیح متوجه شده اید. اگر موضوع را به اشتباه بیان کنید، مخاطب متوجه اشتباه برداشت شما شده و شما را اصلاح می کند. یادتان باشد سؤال های اضافی و تکمیلی هم بپرسید تا مطمئن شوید هیچ جزئیاتی جا نمانده و همه چیز را به خوبی متوجه شده باشید.

در پایان از خودتان بپرسید که این اطلاعات شامل چه چیزی می شوند؟ حقایق علمی هستند یا دیدگاه و نظرات شخصی؟ این مرحله به شما کمک می کند تا اطلاعات را ارزش گذاری و دسته بندی کنید.

6- شواهد موجود را ارزیابی کنید

از تجربیات و حقایق قبلی برای کمک به تصمیم گیری فعلی خود از طریق تفکر انتقادی استفاده کنید. آیا پیش تر با چالش مشابهی روبرو شده اید؟ از آن تجربه چه چیزهایی یاد گرفتید؟ با انجام تحقیقات، مرتب سازی حقایق و استفاده از تجربیات قبلی به عنوان شواهد موجود، می توانید به راه چاره های کاربردی تر و مؤثرتری برای حل مشکل فعلی برسید.

5 مهارت مهم در تفکر انتقادی

1- مشاهده

مهارت های مشاهده کردن را می توان نقطه شروع تفکر انتقادی دانست. افرادی که هوشیار هستند می توانند به سرعت یک مشکل نو را احساس و شناسایی کنند. افرادی که چنین قابلیتی را دارند همچنین بهتر می توانند درک کنند که چرا ممکن است چیزی مشکل ساز باشد. آن ها حتی می توانند با استناد به تجربیات قبلی خودشان شرایط را بررسی کرده و پیش بینی کنند که چه زمانی ممکن است مسئله ای اتفاق بیفتد.

با کاهش سرعت پردازش اطلاعات و توجه بیشتر به محیط اطراف می توانید مهارت های مشاهده دقیق خود را به مرور زمان افزایش دهید. شما همچنین می توانید از تکنیک های تمرکز حواس، یادداشت برداری و یا گوش دادن فعالانه نیز برای افزایش مهارت مشاهده دقیق استفاده کنید. در پایان، دقت کنید که آیا متوجه هیچ روندی و الگویی در رفتار، تراکنش ها و یا داده ها می شوید؟

2- تجزیه و تحلیل کردن

زمانی که یک مشکل مشاهده و شناسایی شد، آنگاه مهارت های تحلیلی اهمیت بیشتری پیدا می کنند. توانایی تجزیه و تحلیل و ارزیابی مؤثر یک موقعیت شامل این می شود که بدانید که اطلاعات، حقایق و یا داده هایی در ارتباط با این مشکل اهمیت دارند. این مرحله همچنین شامل جستجو بی طرفانه و غیر متعصبانه، و همچنین پرسیدن سؤالات مرتبط نیز می شود. این کارها به شما کمک می کند تا از صحت داده ها اطمینان پیدا کنید.

با کسب تجربیات نو می توانید مهارت های تحلیلی خود را تقویت کنید. برای مثال، ممکن است کتابی در مورد مفهومی نو بخوانید که پیش تر با آن ناآشنا بودید. یا اینکه در یک کلاس آنلاین شرکت کنید تا خود را تشویق به فکر کردن در مورد روش ها و ایده های نو کنید. انجام این کارها به شما کمک می کند تا مهارت های نوی برای تفسیر داده ها و تصمیم گیری منطقی بر اساس تجزیه و تحلیل شواهد به دست بیاورید.

3- استنتاج

استنتاج به مهارت نتیجه گیری در مورد اطلاعات به دست آمده اطلاق می شود. این کار ممکن است مستلزم داشتن تجربه و یا اطلاعات فنی و تخصصی مرتبط با هر صنعت باشد. زمانی که چیزی را استنتاج می کنید به این معنی است که پاسخ هایی را بر اساس شواهدی محدود و ناکافی ارائه می کنید. برای مثال، یک مکانیک خودرو باید تلاش کند با بر اساس شواهد نسبتاً محدودی که وجود دارد، استنتاج کند که چه چیزی باعث می شود موتور ماشین شما گاهی اوقات به خوبی کار نکند.

بهره وری چیست و چرا اهمیت زیادی دارد؟

برای تقویت مهارت استنتاج باید سعی کنید تا بر اساس شواهد نتیجه گیری کرده، منطقی باشید. علاوه بر این، از نتیجه گیری سریع احساسی و بدون پشتوانه بسیار اجتناب کنید. این امر مستلزم کاهش سرعت است تا با دقت بیشتری دنبال شواهد و سرنخ ها (مانند تصاویر، داده ها و گزارش ها) گشته و مدارک موجود را بررسی کنید. تمام این داده ها می توانند به شما کمک کنند تا ارزیابی بهتری از یک موقعیت داشته باشید.

4- برقراری ارتباط

مهارت های ارتباطی زمانی بیشترین اهمیت را پیدا می کنند که قصد داشته باشید مسائل و راه چاره های احتمالی را به همکاران خود توضیح داده و در مورد آن ها بحث کنید. مهارت های ارتباطی در زمینه تفکر انتقادی را می توانید از طریق شرکت در بحث و گفتگوها بهبود ببخشید. به عنوان مثال، زمانی که در مورد موضوع خاصی با همکار خود اتفاق نظر ندارید، باید از مهارت های ارتباطی خود استفاده کرده تا بتوانید نظر خود را به خوبی منتقل کرده و یا اینکه همکارتان را نیز با خود هم نظر کنید.

در این راستا، عادت های خوبی ارتباطی، مانند گوش دادن فعال و یا احترام گذاشتن به دیگران می تواند به شما کمک کند تا دیدگاه سایر افراد را بهتر درک کرده و بتوانید ایده های خودتان را نیز بهتر و منطقی تر بیان کنید. در مجموع، انجام این کارها می تواند به شما کمک کند تا راه چاره ها را به صورت مؤثر و کارآمدتری با همکاران خود بررسی و ارزیابی کنید.

5- حل مسائل

بعد از اینکه مسئله ای را شناسایی و بررسی کرده و راه چارهی را انتخاب کردید، آخرین مرحله این است که راه چاره را به کار بگیرید.

مرحله حل مسئله اغلب به تفکر انتقادی نیاز دارد تا بهترین راه چاره را انتخاب و اجرا کنید. در این مرحله باید تصمیم بگیرید که آیا راه چاره مورد نظر با ارتباطی با هدف دارد یا خیر.

برای تقویت مهارت های حل مسئله باید تلاش کنید که اطلاعات و دانش بیشتری در زمینه صنعت مورد نظر پیدا کنید. برای این کار هدف گذاری کرده و در این راستا تلاش کنید. اگر درکی قوی از اطلاعات خاص صنعت مورد نظر داشته باشید، حل مسائل در محل کار بسیار آسان تر می شود. برای تقویت این مهارت همچنین می توانید از تجربه سایر افراد نیز استفاده کنید. برای اینکار دقت کنید که آن ها چطور مسائل را حل می کنند، به تکنیک های آن ها توجه داشته باشید و در مورد فرایندها از آن ها سؤال بپرسید.

منابع: Indeed | Indeed