رطوبت صعودی گنبدخانه تاج الملک مسجد جامع عتیق اصفهان را در آستانه تخریب قرار داد
به گزارش بهترین وبلاگ، ایرنا/ براساس گزارشات بدست آمده، رطوبت صعودی گنبدخانه تاج الملک مسجد جامع عتیق اصفهان را در آستانه تخریب قرار داد.
مائده کلانتری اضافه کرد: گنبدخانه تاج الملک مسجد جامع عتیق با قدمت هزار ساله حدود 45 متر با مسیر خط 2 مترو فاصله دارد و دچار مشکل رطوبت صعودی است.
رطوبت صعودی بر اثر نفوذ آب به پی دیوارها بوجود می آید و حرکت آن طبق قانون لوله های مویین به طرف بالاست.
این کارشناس بازسازی بناهای تاریخی تاکید کرد: اگر این آسیب بحرانی گنبدخانه تاج الملک، بازسازی، کف سازی کوچه مجاور آن اصلاح و برای رطوبت زیر زمین راه خروجی تعبیه نشود، سرعت تخریب این سازه تشدید خواهد شد.
به گفته وی، همچنین اگر آجرها و ملات های پوسیده تعویض نشود و خط دوم مترو به بهره برداری برسد، سرعت تخریب گنبد تاج الملک بیشتر می شود.
کلانتری با بیان اینکه دور تا دور گنبد تاج الملک کوچه قرار گرفته است، ادامه داد: کف سازی این کوچه ها در 10 سال اخیر از طریق شهرداری تعویض شد اما به دلیل غیر اصولی بودن آن رطوبت نمی تواند تبخیر شود. در نتیجه رطوبت زیر آسفالت حبس شده و از نزدیکی جداره بنای تاریخی بالا آمده است.
این پژوهشگر بازسازی بناهای تاریخی یادآور شد: نم کنار دیوار در سالهای گذشته ادامه داشته و تبدیل به بیماری مزمن و سبب فرسوده و پوک شدن ملات بین آجرها شده است.
وی با بیان اینکه ملات 2 کار انجام می دهد، اضافه کرد: یکی موجب چسبندگی بین آجرها می شود و دوم اینکه هر لایه ملات، وزن همه آجرهای بالای خود را تحمل و به آجرهای پایینی منتقل می کند.
وی ادامه داد: ملات در دراز مدت و تحت تاثیر رطوبت این خاصیت ها را از دست می دهد و پوک و مانند خاک می شود.
کلانتری با بیان اینکه آجرهای دیوارهای دور تا دور مسجد به دلیل رطوبت صعودی سست و کج شده اند، گفت: ملات ها به اندازه ای دچار پوسیدگی شده اند که آجرها به راحتی با دست بیرون می آیند.
وی با بیان اینکه ملات در این موقعیت توان تحمل نیروی سازه بالای سر خود را ندارد و از طرفی نمی تواند آجرها را به هم بچسباند، تاکید کرد: این رطوبت اگر ادامه پیدا کند، بعد از پوسیدگی ملات سبب پوسیدگی آجرها و تکه تکه و متزلزل آنها می شود.
این کارشناس بازسازی آثار تاریخی اضافه کرد: اگر این روند ادامه پیدا کند، بنا نشست در خود پیدا می کند، این اصطلاح به این معنی است که به عنوان مثال یک متر پایین دیوار در خود فرو می رود و تبدیل به 90 سانتیمتر و به مرور زمان باعث ایجاد ترک می شود.
وی ادامه داد: ترک ها اول کوچک هستند اما به مرور زمان دهانه های آنها باز و بر تعدادشان اضافه کرده می شود. در نتیجه با ادامه همین روند، سازه به طور کامل تخریب می شود و دیوار و طاق می ریزد.
کلانتری گفت: تخریب در اثر رطوبت صعودی یک ماه پیش موجب ریزش دیوار و سقف یک خانه قدیمی در همسایگی مسجد جامع عتیق اصفهان شد.
وی اضافه کرد: کوچه مقابل مسجد جامع و در جنوب گنبد نظام الملک کف سازی غیر اصولی دارد، یک سمت این کوچه دیوار مسجد جامع قرار گرفته است و سمت دیگر خانه ای بود که به دلیل رطوبت ریزش کرد.
این کارشناس میراث فرهنگی شرح داد: گنبدخانه تاج الملک هم اکنون در مرحله ای قرار گرفته است که به ترک های مویی رسیده، آجر و ملات دیوار مجاور کوچه پوسیده شده و کم کم در حال نشست است.
کلانتری با تاکید بر اینکه گنبد تاج الملک در زمان حاضر نقطه حساس مسجد جامع عتیق است، اضافه کرد: ترک ها و نشست ها در یک سمت گنبدخانه و همجوار با کوچه بوجود آمده اند و سمت دیگر گنبدخانه این مشکل را ندارد. در نتیجه گنبدخانه دچار نشست نامتقارن می شود.
وی ادامه داد: همین موضوع سبب تشدید ترک ها م شود که غیرقابل جبران است.
پیشتر مدیر عامل سازمان قطار شهری اصفهان گفته بود که دانشگاه علم و صنعت بدلیل نوع خاک اصفهان و شاخصه های بنای مسجد جامع عتیق، ملاحظات فنی عبور مترو از کنار این اثر تاریخی را بررسی می کند.
به گفته سید محسن واعظی فر، دانشگاه علم و صنعت این موضوع را طبق استانداردهای جهانی بررسی و معین می کند که عبور مترو از کنار این اثر تاریخی چه اندازه لرزش در آن به بار می آورد و راهکارهای رفع مسائل احتمالی چیست.
منبع: همگردی