چرا بعضی از برترین فیلم های 2021 برای روایت داستان به چند فصل تقسیم شده اند؟
به گزارش بهترین وبلاگ، اگر در جریان همه فیلم های برتر و تحسین شده منتقدان در یک سال تعیین باشید، متوجه می شوید که هر ساله گرایش های خاصی در آثار سینمایی ظاهر می شوند. شاید تعداد زیادی از فیلم ها در یک سال تعیین، سیاه و سفید باشند، شاید داستان فیلم های زیادی در فلوریدا اتفاق بیافتد و شاید فقط یک بازیگر در سراسر فیلم ظاهر گردد.
البته هیچ یک از این گرایشات از قبل برنامه ریزی نمی شوند. فعل و انفعالات خاصی در قلب و فکر فیلمسازان رخ می دهد و ما این شانس را داریم تا از تماشای آثار آن ها لذت ببریم. سال 2021 نیز دارای فیلم هایی با یک گرایش مشترک است. برای مثال، تعداد زیادی از فیلم ها مانند بلفاست، زود باش زود باش، عبور کردن و تراژدی مکبث، همگی به صورت تک رنگ و سیاه و سفید ارائه شده اند.
گرایش و فرایند دیگر، استفاده از چندین فصل برای روایت داستان است. فیلم هایی مانند وسترن جین کمپیون قدرت سگ، درام عاشقانه یواخیم تریر بدترین فرد دنیا، جدیدترین فیلم وس اندرسون گزارش فرانسوی و درام آخرین دوئل به کارگردانی ریدلی اسکات، به جای استفاده از ساختار سنتی و خطی که بیشتر فیلم های روایی از آن استفاده می نمایند، همگی حول محور فصل های تعیین و شماره دار هستند. البته فصل بندی روایت، ابزار داستان سرایی است که در رمان ها نیز مورد استفاده قرار می گیرد اما در قالب سینما خیلی کم اجرا می گردد. چرا اکنون شاهد رونق این روال هستیم و وقتی یک فیلم به چندین فصل تقسیم می گردد، چه مزایایی از منظر داستان و داستان سرایی به وجود می آید؟
یکی از کسانی که بسیاری از فیلمسازان در نحوه روایت داستان خود از او الگوبرداری می نمایند کوئنتین تارانتینو است. او اولین فیلمسازی نبود که فیلم هایش را حول محور فصل های متمایز ساخت اما تاثیر فیلم هایی مانند حرامزاده های لعنتی، داستان عامه پسند و بیل را بکش، این روش را برای بسیاری از مردم، برجسته و ملموس کرد. خلق این سکانس ها که به نوعی به عنوان فیلم های کوتاه عمل می کردند و در عین حال بر اساس آنچه که فصل قبل روایت می کرد، داستان را ادامه می دادند، راه های دیگری را برای ساخت یک فیلم باب کرد. آثاری مانند فیلم برنده اسکار بری جنکینز، مهتاب، فیلم هیجان انگیز پارک چان ووک، خدمتکار و حتی لیگ عدالت زک اسنایدر نیز به سبک و سیاق خود از این ایده استفاده نموده اند.
فیلم آخرین دوئل نیز به همان سبک خدمتکار، از این روش استفاده می کند. هر دوی این فیلم ها به منظور تغییر دیدگاه، روایت های خود را تکه تکه می نمایند. هر یک از سه فصل آخرین دوئل از دیدگاه شخصیت متفاوتی روایت می گردد: اولی از سر ژان دو کاروژ با بازی مت دیمون، دومی از ژاک لو گریس با بازی آدام درایور و سومی از مارگارت دو کاروژ با بازی جودی کامر. در داستانی که درباره مضمون حقیقت است و برداشت شخصی از رویدادها می تواند آن حقیقت را مبهم جلوه دهد، جدا کردن این سه دیدگاه برای تماشاگر و مشاهده فرایند و درک چرایی رفتار شخصیت ها بسیار حیاتی است. اگر فیلم دائما بین این سه نفر جابه جا می شد، ما به طور کامل کنترل خود را بر داستان و حقیقتی که می خواهد افشا کند از دست می دادیم و درک ما از شخصیت ها پر از تضاد می شد. بنابراین آخرین دوئل برای موفقیت و به ثمر نشستن درام خود به سه بخش مختلف احتیاج دارد.
به طور مشابه، گزارش فرانسوی نیز از ساختار فصل به فصل برای تمرکز بر شخصیت های مختلف خود استفاده می کند. تفاوت این دو اثر در این است که فیلم اندرسون یک آنتولوژی صریح محسوب می گردد. هر فصل از گزارش فرانسوی به جای این که بخشی از اجزای یک داستان بزرگ و فراگیر باشد، داستان کامل و جامع خود را بیان می کند. ترکیب داستان هایی که هر کدام سبک منحصر به فرد و دغدغه خاص خود را دارند مطلقا بی معنی است. این ساختار به نوعی از تجربه یک فرد در حال خواندن یک شماره از مجله تخیلی گزارش فرانسوی در قالب هفته نامه نیویورکر، الهام گرفته شده است. حذف فصل ها تمام هدف فیلم را که ادای احترامی عاشقانه به روزهای باشکوه روزنامه نگاری است، از بین می برد.
در طرف دیگر، قدرت سگ شامل پنج فصل است که در نگاه اول آن قدرها هم برای جریان داستان، لازم و ضروری به نظر نمی رسد. این فصل ها دیدگاه، مکان یا داستان فیلم را چندان تغییر نمی دهند اما این فیلم در واقع، فصل هایش را با رویکردی بدیع تر اجرا می کند. پنج فصلی که فیلم را تشکیل می دهند، همگی به تعمیق رابطه بین هر یک از شخصیت های فرعی (کریستن دانست، جسی پلمونز و کودی اسمیت مک فی) و فیل بربانک (بندیکت کامبربچ) به عنوان شخصیت اصلی یاری می نمایند. یک کشمکش و ناسازگاری در یکی از فصل ها بین فیل و شخصیتی دیگر به وجود می آید و وقتی فیلم به فصل بعدی منتقل می گردد، می توانیم گذر زمان و نحوه گنجاندن آن کشمکش در تعاملات بین این دو را ببینیم. شخصیت های کامبربچ و دانست در طی فصول، ابتدا از حضور یکدیگر رنج می برند، سپس پرخاشگری می نمایند و در نهایت، منزوی می شوند.
قدرت سگ بعلاوه از یک ترفند قدیمی سری سازی به نام تعلیق و ابهام استفاده می کند. هر فصل، شما را با یک تعلیق بزرگ روبرو می کند و مجبور می شوید تا به فصل بعدی بروید و از ادامه اتفاقات مطلع شوید. جین کمپیون، بین این و فیلم قبلی اش، ستاره درخشان در سال 2009، دو فصل از سریال تلویزیونی بالای دریاچه را ساخت. تعلیق و ابهام در سریال های تلویزیونی، یک عنصر کلیدی است. در غیر این صورت، چرا یک نفر باید یک هفته منتظر ادامه یک داستان بماند؟ قدرت سگ نیز از این قالب بهره می برد و به واسطه ساختار فصلی خود، توجه و همدلی مخاطبان را با وعده پاسخ به سؤالات آن ها درباره انگیزه و پیشینه افراد و اتفاقات آینده، به طور مداوم حفظ می کند.
در نهایت، بدترین فرد دنیا را داریم که بیشترین فصل ممکن را در بین تمام این فیلم ها دارد و از 12 فصل (به علاوه یک مقدمه و یک انتها بندی) تشکیل شده است. آخرین اثر یواخیم تریر ساختار اپیزودیکی مشابه با گزارش فرانسوی را در پیش می گیرد و هر یک از فصل ها به یک حادثه یا لحظه خاص از زندگی عاشقانه ژولی (رناته رینسو) اشاره می کند و آن را به روش رمانتیکی مانند آن چه در قدرت سگ دیدیم روایت می کند. یک فصل درباره یک مهمانی و شروع عاشقی اوست و یکی دیگر به جدایی اش می پردازد.
این فصل ها، موثر و مانند 12 فیلم کوتاه هستند و همه آن ها باید با هم (و به همین ترتیب خاص) روایت شوند تا شما را به درک درستی از شخصیت ژولی به عنوان یک انسان کامل برسانند. چنین سبکی، تریر را مجبور می کند تا به جای ایجاد صحنه هایی که بتوانند قطعاتی کاملا کاربردی برای کل طرح داستان باشند، تمرکز زیادی روی یک فصل به عنوان یک کل داشته باشد و آن را به یک اثر رضایت بخش برای خود تبدیل کند. این فصل ها بعلاوه به توسعه خط زمانی داستان یاری می نمایند و باعث می شوند که یک رابطه به گونه ای به نظر برسد که انگار سال هاست که در جریان است، در صورتی که این گونه نیست.
احتیاج به شکستن ساختار سنتی سه پرده ای بیشتر فیلم های داستانی دلایل مختلفی دارد. مکانیزم داستان یا شخصیت ها ممکن است احتیاج به استفاده از چندین فصل داشته باشد، شاید برای نمایش یک داستان گسترده و بزرگ از چنین ساختاری استفاده کنیم یا شاید یک فیلمساز فقط بخواهد فرمول همیشگی را تغییر دهد. فرقی نمی کند اما اجرای این فصل ها احتیاج به ساخت و پرداخت ماهرانه و مطمئنی دارد تا تحول ساختاری درستی به مخاطبان سینما ارائه گردد. خوشبختانه در سال 2021، چهار فیلمساز برجسته داریم که این کار را به خوبی انجام داده اند.
منبع: collider
منبع: دیجیکالا مگ