اقتصاد یا سیاست؛ اولویت کدام است؟ - بهترین وبلاگ

به گزارش بهترین وبلاگ، اقتصاد کشور مدتی است که از ریل اصلی خود خارج شده و این حرکت خارج از ریل خود را در معیشت مردم نیز نمایان کرده است. اما سؤال اینجاست که آیا اقتصاد کشور آن طور که در سیاست های اقتصاد مقاومتی، چشم انداز 1404 و اصل 44 قانون اساسی تبیین شده، اولویت سیاستگذاران بوده است؟ اگر خیر؛ باید چه کرد تا اقتصاد در اولویت سیاستگذاری ها قرار بگیرد و بی توجهی به آن چه عواقبی خواهد داشت؟

در نگاهی کلی، در دنیا دو اولویت اصلی فرایند سیاستگذاری کشورها را تعیین می کند؛ یک اولویت اقتصاد است و دیگری سیاست. کشورهای درحال توسعه ضروری است که اولویت اول سیاستگذاری را اقتصاد قرار دهند اما بررسی تجربیات دنیای نشان داده که اغلب برعکس عمل می کنند و سیاست را محور قرار می دهند. علت آن هم مسائلی مانند نبود شفافیت داخلی و شرایط دولت هاست. چراکه در اولویت قرار دریافت اقتصاد، به مسائل متعددی وابسته است. از جمله اهداف یک کشور، قانون اساسی آن، شرایط دولت و قوه مقننه آن و موضوعات دیگری که فرایند سیاستگذاری را در آن کشور تعیین می کند. کمتر کشور درحال توسعه ای را می توان یافت که اقتصاد را محور قرار داده باشد. اما همان کشورهای انگشت شمار توانسته اند با قرار دادن اقتصاد در اولویت سیاستگذاری به توسعه برسند.

مانند کره جنوبی که زمانی تولید ناخالص به مراتب کمتری از ایران داشت اما با اولویت بخشی به اقتصاد الان در زمره کشورهای توسعه یافته قرار گرفته است. به طور معمول کشورهای با ثبات اقتصاد را موضوع سیاستگذاری ها قرار می دهند و از این طریق می توانند سیاست های خود را نیز به دنیا مخابره کنند. برای مثال وقتی به کشورهای عضو گروه 20 یا اتحادیه اروپا نگاه می اندازیم، متوجه می شویم که برای این کشورها اقتصاد اولویت اول است و اینها اغلب کشورهایی هستند که در اقتصاد حرف اول را می زنند و سهمشان از تولید ناخالص دنیا بالاست و به نوعی صنعتی یا سرمایه دار محسوب می شوند. بواسطه همین اقتصاد قوی در دنیای سیاست نیز حرفی برای گفتن دارند.

ضروری است که ایران نیز در اولویت بندی ها تجدیدنظر کند و اقتصاد را محور اصلی قرار دهد. همان طور که در دین اسلام نیز بر این موضوع تأکید شده و در حدیثی از پیامبر(ص) تأکید می شود که کاد الفقر آن یکون کفرا. تا زمانی که اقتصاد اولویت کشور قرار نگیرد و عقلانیت حکمفرما نباشد، ما حتی از اهداف انقلاب دور خواهیم شد و نمی توانیم شاهد آن رشد و نفوذ دنیای باشیم. لذا باید از تجربیات گذشته درس بگیریم و روی اقتصاد تمرکز بیشتری داشته باشیم. راه آن نیز همان طور که در دین اسلام بر آن بارها تأکید شده، تصمیم گیری بر مبنای عقلانیت، ایجاد شفافیت، رهایی از فساد و مدیریتی صحیح است. باید این را درک کنیم که اگر می خواهیم ایران در دنیا سیاست قوی و قدرتمند داشته باشد، باید اول اقتصاد را قوی کرد و راه تقویت اقتصاد نیز سیاست زدگی و بستن درها به روی اقتصاد کشور نیست. یک کشور فقیر نه تنها در سیاست قدرتمند نخواهد بود بلکه در داخل نیز با مسائل فراوانی روبرو می شود. سیاست مثل لبه یک تیغ است. همانقدر بُرنده اما جلو بَرنده. در برخی مواقع باید سکوت کرد و استراتژی را مخفی نگاه داشت و در برخی مواقع نیز مخالفت کرد.

بر این اساس، در وهله اول، باید جای اولویت ها را عوض کنیم و اقتصاد را به اصل سیاستگذاری ها تبدیل کنیم. البته این کار می تواند در راستای اهداف کلی کشور و اسناد بالادستی ابلاغ شده از سوی رهبر معظم انقلاب انجام شود. در مرحله دوم باید یاد بگیریم که از سیاست نیز ابزاری در راستای اهداف اقتصادی استفاده کرد تا بواسطه یک اقتصاد قوی در نتیجه این نگاه بتوانیم به اهداف سیاسی نیز دست یابیم. پس از آنکه اقتصاد در اولویت قرار گرفت؛ ضروری است که هدفگذاری کنیم. متأسفانه سال هاست که ما در سیاستگذاری های اقتصادی نیز سردرگم هستیم و این بلای بزرگی برای اقتصاد است. و درکنار تمام این موارد، ضروری است که مسائل داخلی را حل کنیم. مسائلی مانند فساد و عدم شفافیت که آفت اقتصاد شده اند. تمام این موارد تنها یک پیش نیاز دارد و آن هم عقلانیت است.