راه های درمان قاعدگی دردناک چیست؟ - بهترین وبلاگ

به گزارش بهترین وبلاگ، قاعدگی دردناک یا درد در دوران قاعدگی عارضه ای است که تقریبا تمام زنان به آن دچار می شوند با علت علائم و راه های درمان قاعدگی دردناک آشناشوید

زمانی که قاعدگی به همراه درد غیر عادی در ناحیه شکم باشد به آن قاعدگی دردناک یا دیسمنوره (Dysmenorrhea) گفته می گردد. معمولا زنان به هنگام قاعدگی دچار درد در نواحی تحتانی شکم و رحم می شوند ولی اگر این درد بیش از اندازه باشد (به گونه ای که موجب مختل شدن فعالیت های روزانه فرد گردد) به آن دیسمنوره یا قاعدگی دردناک می گویند. این درد غالبا با پریودهای ماهانه همراه با تخمک گذاری دیده می گردد و براساس سن شروع و دلایل بوجود آورنده، به دو نوع اولیه و ثانویه تقسیم می گردد.

دیسمنوره اولیه: این حالت معمولاً قبل از 20 سالگی، بدون وجود بیماری خاصی در لگن و تقریباً همیشه 6 تا 12 ماه بعد از تجربه اولین قاعدگی مشاهده می گردد. اگر دردها 3 سال بعد از اولین قاعدگی شروع گردد و یا اگر دیسمنوره همراه با دوره های بدون تخمک گذاری باشد، باید به فکر علل ثانویه بود.

یسمنوره ثانویه: این حالت معمولاً بعد از 20 سالگی و به دنبال وجود بیماری خاصی در لنگ رخ می دهد؛ هر چند که می تواند در اولین عادت ماهیانه و در هر سنی شروع گردد. در این نوع قاعدگی دردناک درد معمولاً 5 تا 7 روز تداوم می یابد. در این بیماران معاینات کامل لگن و نیز آزمایش های روتین، تصویربرداری از رحم و ضمائم آن، سونوگرافی و … ممکن است برای تشخیص لازم باشد اما دستیابی به یک تشخیص دقیق همیشه امکان پذیر نیست و اشتباه در تشخیص و افتراق دیسمنوره اولیه و ثانویه فراوان دیده می گردد.

عوامل افزایش دهنده احتمال ابتلا به قاعدگی دردناک

• زمانی که قاعدگی یا پریود در سنین پائین تری شروع شده باشد
• مدت زمان پریود طولانی باشد
• زیاد بود خونریزی در دوران قاعدگی
• استعمال دخانیات
• وجود سابقه فامیلی در این بیماری

علائم قاعدگی دردناک چیست؟

قاعدگی دردناک معمولاً چند ساعت قبل یا همزمان با خونریزی شروع شده و حداکثر دو تا سه روز طول می کشد. کانون درد بیشتر در زیر ناف است و گاه به کمر، کشاله ران و ران ها نیز کشیده می گردد. علائم دیگری مثل تهوع، استفراغ، بی اشتهایی، اسهال، خستگی، تحریک پذیری و گاه سردرد، می تواند وجود داشته باشد. دیسمنوره اولیه با افزایش سن و زایمان طبیعی ممکن است بهبود یابد. این بیماری احتمالاً در زنانی که مادران آنها نیز دچار این ناراحتی بوده اند شایع تر است. قاعدگی دردناک می تواند به دنبال موارد زیر نیز اتفاق افتد، ولی تشخیص آن فقط با معاینه پزشک قطعی می گردد:

• سقط
• حاملگی نابجا
• آندومتریوز
• بیماری التهابی روده
• سندرم روده تحریک پذیر
• کیست تخمدان
• بیماری التهابی لگن
• عفونت سیستم ادراری

علت قاعدگی دردناک چیست؟

علت قاعدگی دردناک بسته به نوع اولیه یا ثانویه آن می تواند ناشی از عفونت، اختلالات هورمونی، استرس، پروستاگلاندین و ... می باشد. به هنگام پریود، مخاط پوشاننده داخل رحم پروستاگلاندین آزاد می کنند. مطابق مشاهدات علت دیسمنوره اولیه پروستاگلاندین اف دو آلفا ( PG-F2α) است. این پروستاگلاندین عضلات رحم را بشدت تحریک کرده و سبب انقباضات شدید عروق می گردد. بدین دلیل یکی از درمان های موثر دیسمنوره اولیه تجویز داروهای مهار کننده پروستاگلاندین است. همانگونه که در بالا بیان شد این بیماری می تواند به علت سایر بیماری های لگنی در زنان بروز کند؛ بیماری هایی همچون:

• آندومتریوز
• بیماری التهابی لگنی
• کیست تخمدان
• تومور تخمدان
• تنگی یا انسداد گردن رحم
• میوم و فیبروم رحم
• پولیپ رحمی
• چسبندگی داخل رحمی
• اختلالات مادرزادی مثل رحم دو شاخ
• وجود دیواره عرضی در داخل واژن
• سندرم احتقان لگن

روش های درمان قاعدگی دردناک

برای درمان نوع اولیه این عارضه فعالیت های فیزیکی سبک پیشنهاد می گردد؛ در واقع این نوع فعالیت ها ملایم می تواند به کاهش درد در بیمار کمک کند. رژیم غذایی مناسب نیز به تسکین درد کمک می کند. خوردن غلات سبوس نگرفته، حبوبات، سبزیجات و میوه جات بیشتر و کم خوردن یا نخوردن نمک، کافئین و شکر در برخی زنان مفید است. استراحت و ماساژ و تکنیک های بیوفیدبک، برخی از تمرینات یوگا و تجویز داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی مانند مفنامیک اسید و ایبوپروفن نیز در برخی موارد در تخفیف درد مؤثر می باشند. اگر بیمار از نظر جنسی فعال است، استفاده ازقرص های پیشگیری از حاملگی (OCP) با استروژن کم در %90 موارد مؤثر خواهد بود که این روش درمان انتخابی خواهد بود.

درمان دارویی: درمان های دارویی باید تحت نظر پزشک متخصص زنان و زایمان انجام گردد و در صورتی که 3 تا 6 ماه پس از درمان های مذکور پاسخی مشاهده نشد، باید به دنبال علل ثانویه بود و کلیه اقدامات تشخیصی را به کار بست. خصوصاً در قاعدگی دردناکی که پس از 20 سالگی بروز کند (که تقریباً همیشه از نوع ثانویه است) درمان های گیاهی شامل دم کرده و سنبل طیب همراه با عسل در دوران قاعدگی و پرهیز از پرخوری در این دوران پیشنهاد می گردد.

درمان دیسمنوره ثانویه: در این نوع از قاعدگی دردناک بهبود با درمان عامل ایجاد کننده مانند عفونت است؛ اما برخی از انواع ثانویه به درمان های دارویی با OCP (قرص های ضد حاملگی) یا داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی ( NSAIDS) نیز پاسخ نسبی می دهند.

روش های کاهش درد قاعدگی دردناک

اقدامات زیر به بیمار کمک می کنند تا شدت علائم دیسمنوره کاهش یابند:

• به پشت دراز بکشید و یک بالش زیر زانوهای خود قرار دهید
• یک کیسه آب گرم روی شکم و یا قسمت تحتانی کمر قرار دهید
• دوش آب گرم بگیرید
• شکم خود را به آهستگی ماساژ دهید
• ورزش های سبک مثل راه رفتن باعث تسکین درد می گردند
• با نزدیک شدن دوران پریود به مقدار زیادی استراحت کنید و خود را دور از استرس نگه دارید
• از مصرف خوراکی های کافئین دار همانند قهوه خودداری کنید
• از کشیدن سیگار و نوشیدن الکل پرهیز کنید.

رژیم غذایی برای قاعدگی دردناک

با رعایت رژیم غذایی و رهکردهای تغذیه ای ذکر شده و دریافت مکمل ها و گیاهان دارویی( Herbs)، می توان درد و ناراحتی های دوران خونریزی های قاعدگی را کاهش داد:

• روزانه 8 الی 9 لیوان آب بنوشید.
• مقادیر کافی کلسیم (1000 میلی گرم در روز) مصرف کنید.
• سعی کنید خوراکی هایی که حاوی اسیدهای چرب هستند را بیشتر کنید (همانند ماهی های آب سرد، آجیل، دانه های مغزدار همانند تخمه ها)
• مصرف خوراکی های پالایش یافته ( Refined foods) همانند شکر، مواد غذایی حاوی متیل گزانتین ها ( Methylxanthines) (از جمله قهوه و شکلات) را کاهش دهید.
• مصرف میوه و سبزیجات تازه و غلات کامل (سبوس دار) را افزایش دهید.
• دریافت منیزیوم (400 میلی گرم در روز) و همین طور ویتامین B6 (100میلی گرم در روز) در سراسر سیکل قاعدگی می تواند به تولید هورمون و آرامش بدن کمک کند.
• در طول خونریزی های قاعدگی می توان از مقادیر بیشتری از این مکمل ها (منیزیم تا 600 میلی گرم در روز و ویتامین B6 تا 300 میلی گرم در روز) استفاده کرد.
• دریافت ویتامین ای (400 تا 800 واحد بین المللی در روز) می تواند به بهبود جریان خون در عضلات رحم کمک کند.
• دریافت روغن های امگا 3 می تواند به کاهش التهاب کمک کرده و تولید هورمون ها را در بدن خانم ها بهبود بخشد. این روغن ها در دانه های کتان، گل گاوزبان و روغن گل پامچال ( Evening Rose) یافت می شوند.
• دریافت نیاسین آمید (50 میلی گرم و دو بار در روز) درد را کاهش می دهد. این مکمل را از هفت روز قبل از شروع خونریزی های قاعدگی شروع کرده و در تمام طول مدت روزهای خونریزی قاعدگی ادامه دهید. مصرف ویتامین C (300 میلی گرم در روز) به طور همزمان می تواند به افزایش اثرات نیاسین آمید کمک کند.

نتایج تحقیقات اجرا شده نشان می دهد که تشکیل سنگ کیسه صفرا ( Chole Lithasis) در زنان مُسن تر، مادران شیرده و زنان دچار دیسمنوره که سابقه مادری(ارثی) مثبتی از نظر سنگ های صفراوی علامت دار دارند، شایع تر است.